In mijn blog van 6 maart 2017 over hoe vindt u als ondernemer de juiste financiering, heb ik de financieringsbronnen bij de eerste drie ontwikkelingsfases van onderneming beschreven. Hierop heb ik enkele reacties gekregen. De meeste reacties gingen over mogelijke financieringsinstrumenten die ik (nog) niet had benoemd of dat een bank een onderneming toch in de startfase gefinancierd had. Dat kan altijd en mijn opsomming pretendeert niet uitputtend en ook niet uitsluitend te zijn.
In deze blog zal ik de financieringsbronnen bespreken die gebruikelijk zijn in de groeifase, de fase van volwassenheid en de neergang- of doorstartfase.
Groeifase
In de groeifase is een betere afzetbasis voor de producten en diensten gerealiseerd. In deze fase wordt meestal beperkt winst gemaakt en staat de kasstroom door de groei onder druk. De ondernemer investeert fors in uitbreiding van het bedrijf. Verder vindt in deze fase de eerste vervangingsinvesteringen plaats. In de organisatie van het bedrijf zie je, in deze fase, ook groeistuipen komen. Verder neemt de concurrentie toe omdat je marktaandeel groter wordt. De financieringsbehoefte zit in de fase tussen de € 300.000,- en de € 1.000.000,-. De bronnen, die dit kunnen invullen, zijn:
- Crowdfunding: Crowdfunding is het gezamenlijk mogelijk maken van een concreet project door middel van een financiële bijdrage. De manier waarop bijgedragen kan worden gedaan aan een project verschilt. Deze bepalen ook hoe een campagne wordt opgezet en hoe de afhandeling na afloop van de crowdfunding actie wordt gedaan. Momenteel zijn deze manieren grofweg in te delen in twee grote crowdfunding vormen: crowd donation/rewards en finance;
- Factoring: Factoring is een vorm van debiteurenfinanciering. Een ondernemer draagt zijn facturatie en debiteurenrisico over aan een gespecialiseerd bedrijf, de factoringmaatschappij. In ruil voor een vergoeding aan dit bedrijf ontvangt de ondernemer direct zijn geld. Hij hoeft dus niet te wachten totdat zijn facturen zijn betaald.
- Asset based financieringen zoals leasing: Lease of leasing is een vorm van krediet waarbij de kredietverstrekker bedrijfsuitrusting, bedrijfsmiddelen, of duurzame consumptiegoederen aankoopt en deze gedurende een vooraf overeengekomen termijn en tegen een vaste vergoeding ter beschikking stelt van de kredietnemer. Leasing kan ook een vorm van financiering zijn waarbij 100% van de investering geleend kan worden;
- Banken, in de vorm van kredieten in rekening courant en (langlopende) leningen;
- Informal investor: Informal investors zijn investeerders die eigen vermogen investeren in andere bedrijven. De meeste informal investors zijn zelf ondernemer (geweest) en hebben zoveel succes (gehad) in het leven dat ze een flinke som geld als reserve hebben opgebouwd. Een deel daarvan investeren ze in andere bedrijven. Informal investors investeren vaak op buikgevoel en met het eigen geld maar dat maakt het niet minder zakelijk of professioneel;
- Participatiemaatschappijen zoals het LIOF en Ondernemend Oranje Kapitaal (OOK): is een verzameling van actieve aandeelhouders die risicodragend kapitaal levert (eigen vermogen en/of achtergestelde leningen) en hun kennis, geld en netwerk ter beschikking stellen aan een onderneming teneinde de waarde van de onderneming te verhogen;
-
Venture capital: Een venture capitalist is een investeerder die zich begeeft op het terrein van venture capital. Venture capital onderscheidt zich van
andere financieringsvormen voornamelijk op twee manieren:
1. bij de investering wordt een overeenkomst gesloten waarbij aandelen worden geruild voor geld.
2. in de regel gaat het om een investering waarmee een zekere mate van risico en opportuniteit gemoeid is, bijvoorbeeld omdat het om een jong bedrijf gaat of om een bedrijf in een turnaround-situatie.
Venture capitalists kunnen grofweg in twee typen worden onderscheiden: ze investeren met eigen geld of met geld van andere partijen: - Beurs NPEX: NPEX is de MKB-Beurs van Nederland. NPEX brengt beleggers en bedrijven bijeen. Beleggers die op zoek zijn naar een goed rendement op hun vermogen, en ondernemers die op zoek zijn naar groeikapitaal voor hun onderneming. Via NPEX kunnen bedrijven die groeikapitaal zoeken aandelen of obligaties (achtergesteld) uitgeven aan het publiek of in een besloten omgeving.
Volwassenheidsfase
In de volwassenheidsfase stabiliseert de groei en ligt het accent op de kostenbesparing en op de verfijning van het productie- of verkoopproces. Deze efficiency verbeteringen worden ingezet om het eigen vermogen te laten groeien. In deze fase is het zaak om de concurrentie de baas te blijven en is het vaak lastig om nieuwe klanten te vinden. Als groei niet langer mogelijk is, moet er een nieuw idee komen en gaat men weer naar de idee-/planfase (voorbereiding). De financieringsbehoefte zit in de fase boven de € 1.000.000,-. De bronnen, die dit kunnen invullen, zijn participatiemaatschappijen en venture capitalisten. Ook zie je dat de bronnen die in de groeifase kapitaal verstrekken in deze fase actief zijn. Deze financieringsbronnen zijn dan minder genegen om extra kapitaal te verstrekken omdat voor hun de risico’s gaan toenemen;
Neergang- of doorstartfase
Als het bedrijf geen kans ziet in te spelen op de behoeften van de klant (hun “Why” is niet meer duidelijk of hun product zit in de laatste fase van zijn levenscyclus), neemt de vraag af en wordt er geen winst meer gemaakt. De ondernemer komt op een driesprong:
- Overname door een bedrijfsopvolger;
- Herstructurering voor een herstart of doorstart;
- Bedrijfsbeëindiging, vrijwillig stoppen of een faillissement.
De financieringsbehoefte is in deze fase niet te kapitaliseren. De bronnen, die dit kunnen invullen, zijn ook hier de participatiemaatschappijen en venture capitalisten, vaak in de vorm van privé investeerders.
De kapitaalmarkt is in werkelijkheid uiteraard een stuk ingewikkelder dan in mijn twee blogs beschreven. Beschouw deze informatie maar als een goed hulpmiddel om te bepalen in welke richting u de verschaffers van (risicodragend) vermogen kunt zoeken. In de huidige markt is het gebruikelijk om gestapelde financieringen te verstrekken. In een van mijn toekomstige blogs zal ik hier voorbeelden van geven.
M.J.M. Muijsenberg RAB
Senior Partner Company Shaping Venlo
077-352 42 91
(bron: Hoe vind ik een investeerder? Peter Rikhof en Wietze Mulder)
Reactie schrijven